By Burnett Munthali
Wachiwiri kwa Nduna ya Zaumoyo, a Noah Chimpeni, alangiza anthu makamaka okhala m’mbali mwa nyanja kuti azipita kuchipatala nthawi yomweyo ngati awona zizindikiro za nthenda ya Likodzo.
Izi a Chimpeni anazilankhula pa mwambo wokhazikitsa ntchito yatsopano yolimbana ndi nthenda ya Likodzo yomwe idachitikira m’boma la Salima, kwa T/A Maganga.
Nthendayi ya Likodzo ikuwopseza anthu ambiri, ndipo boma likufuna kuonetsetsa kuti anthu amvetsetsa bwino za njira zotetezera komanso kuthana nayo.
A Chimpeni adatinso chisamaliro chaumoyo sichingachitike pokhapokha boma lokha, koma chimafuna mgwirizano pakati pa anthu, mabungwe ndi mayiko omwe amathandiza Malawi.
Pofuna kuthandiza pa ntchitoyi, dziko la Germany latulutsa ntchito ya zaka ziwiri yokhudzana ndi kuthana ndi Likodzo.
Kazembe wa Germany ku Malawi, a Ute Konig, adati dziko lawo likugwira ntchito limodzi ndi Malawi kuti likuthandizire poyang’anira ndi kuchepetsa milandu ya Likodzo m’madera omwe ali pangozi kwambiri.
A Konig adanenanso kuti mgwirizano wamakampani, maboma ndi anthu wamba ndiwofunikira kuti ntchito ya zaka ziwiri iyi ipambane.
Pa mwambowo, mkulu woyimira bungwe la World Health Organisation (WHO) ku Malawi, a Neema Kimambo, adalongosola za kuopsa kwa Likodzo padziko lonse.
A Kimambo adati anthu oposa 650 million padziko lonse amavutika ndi nthenda ya Likodzo chaka chilichonse.
Iwo adatinso kuno ku Malawi pakadali pano akuchita kafukufuku wofuna kudziwa chiwerengero cha anthu omwe akukhudzidwa ndi nthendayi.
Kafukufukuyu atatha, upereka chithunzithunzi chenicheni chomwe chingathandize kupanga mapulani okwanira pa njira zothandizira anthu.
A Kimambo adalimbikitsa anthu onse kuti azilimbikira kupeza chidziwitso, kupita kuchipatala nthawi yake, komanso kuchita manyazi kulibe pofuna chitetezo cha moyo.
Ndi uthenga womwewu, aboma akupempha atsogoleri am’deralo kuti azilimbikitsa anthu m’mudzi mwawo kufufuza chithandizo ngati atazindikira zizindikiro za Likodzo.
Likodzo ndi matenda omwe akhudzana kwambiri ndi mkodzo, ndipo zimakhala zovuta ngati munthu sakapita kuchipatala nthawi yake.
Nthawi zambiri, zizindikiro zake zimaphatikizapo kupweteka pamene munthu akumeta, mkodzo wopanda mphamvu, kapena mkodzo wosakaniza ndi magazi.
Boma limati ngati anthu sadzalimbikira kufufuza chithandizo, nthendayi ingafalikire kwambiri, zomwe zingachititse mavuto ena aumoyo m’madera ambiri.
Kuphatikiza pa zimenezi, ntchito yolimbana ndi Likodzo imafunika zipangizo za umoyo, madokotala ochuluka komanso kudziwa koyenera kuchokera kwa anthu wamba.
Ndikofunikira kuti maphunziro aumoyo asungidwe m’madera onse, makamaka m’madera a m’mphepete mwa nyanja, kumene anthu ambiri sapeza mosavuta chithandizo chaumoyo.
A Chimpeni anatsiriza ndemanga zawo poyitanira bungwe lililonse, la m’deralo kapena la kunja, kuti lithandizire pa ulendo uwu wa kuteteza miyoyo ya anthu.
Nthawi ya kulimbana ndi Likodzo ndi ino, ndipo ndi udindo wa aliyense kuti athandize kuti dziko lisinthe mwachangu kuchokera pa chiopsezo cha matendawa.
Tikakhala pamodzi, titha kupeza njira zotetezera, kuchiza komanso kuthetsa Likodzo kuti anthu akhale ndi moyo wathanzi komanso wopindulitsa.
